Vanaf Januari 2008 worden op de website van Move Your World
berichten geplaatst van Jan-Willem Sutorius.
De berichten zijn te volgen via de volgende link:
http://moveyourworld.nl/page.php?page=10009&menu=4¤tpage=2
In januari 2006 heeft RTV-West, 'het andere oog', een reportage gemaakt over de projecten op de Barronschool.
http://video.google.nl/videoplay?docid=-4596843796092224154
In december 2007 heeft RTV-West, 'het andere oog', een reportage gemaakt over de projecten van het stagebureau.
http://video.google.nl/videoplay?docid=-690395976055232493
Ai boy! De dagen / weken gaan nu wel heel erg snel. Vandaag maandag 5 november een mooie gemiddelde dag.
½ 7 opgestaan en naar school gefietst. Even een gerepareerde waterleiding controleren die we laatst, kapot en zeker al enkele maanden lek, tegen kwamen. Dit tijdens het uitgraven van de goten door Suralco.
Om 8 uur vlaggenparade met de leerlingen. Er komen er steeds meer op tijd, want anders staan ze voor een gesloten poort. Nou ja, dat is de bedoeling dan. Om 5 over 8 komt een docent nog aangelopen en een ander met de auto. Beide wonen naast de school. Alle laatkomers glippen zo weer langs de auto het schoolterrein op. En O ja, de net gekochte ketting met hangslot is nu alweer weg, dus de poort kan nog geeneens op slot!
De plaats waar ik sta mee te zingen staan 3de en 4de klassers. 17 – 21 jaar en 1 van 24. elke dag weer opnieuw, geen petten, geen oorbellen voor de jongens, netjes in de rij staan, mee zingen en gewoon doen. Een hele opgave voor ze! Het is natuurlijk ook wel leuk, ‘metter Jan’ pesten.
Meteen naar de PC ruimte en hier mijn e-mail bekeken. Om 9 uur opgebeld door een dakplaten fabrikant uit Meerzorg. Andere kant van de Suriname Rivier bij Paramaribo. De dakplaten die ik had ‘besteld’ waren gearriveerd. Ze waren vanmorgen al gevormd en afgesneden. Ze waren 10 minuten geleden al vertrokken.
In de praktijkruimte en gereedschappenhokken naar een decoupeerzaag gezocht. We hebben veel spullen en ook echt veel plaatsen waar het allemaal kan staan. Overal en nergens kom je gereedschappen tegen. Dit was 2 jaar geleden wel anders, toen bouwkunde maar enkele zagen en schaven had.
Tijdens de pauze even van het schoolterrein af om wat te eten en ergens geld vandaan gehaald voor de dakplaten. Gelukt SRD 6130 en om 12 uur geleverd. Terug op school sta ik één stencil voor een leerling te kopiëren, nou ja, dat is de bedoeling. Even later komt diezelfde leerling en zegt ‘deze 6x’. Meisje ernaast zegt ‘alstublieft’. Ik zeg maar 1x te kopiëren en ze eerst de hele klas moeten vragen voor meer exemplaren. Weg was ze. Even later hebben ze een andere leerkracht gestrikt. Deze staat te kopiëren, toen de leerlingen er achter kwamen geen geld bij zich te hebben. Raar, voor de pauze had ik even meegeholpen met de levering van (72 kratten van 24 stuks) sap flesjes. Er zijn enkele leerlingen die in euro’s betalen of met briefjes van SRD 50. maar veel ook die bami of sap met cassave chips op de bon proberen te kopen. Maar er is geen bon!
In de PC ruimte is nu les en probeer ik een notulen op te stellen van de vorige techniek vergadering. Veel, heel veel punten hebben we weer besproken en gaan we de aankomende 2 maanden uitvoeren. Van het opstellen van een totale renovatie offerte van het schoolterrein, tot het maken van bankjes, via het opstellen van een werkzaamhedenlijst (portfolio) voor de ETO leerlingen. Deze ETO (Eenvoudig Technisch Onderwijs) leerlingen worden voor alles ingezet wat met bouw te maken heeft. Het heeft geen structuur en al helemaal geen doelen voor die 3 jarige opleiding.
1 uur, gauw nog even mevrouw Doelkamid spreken over enkele bonnetjes van 2 jaar geleden, geld vragen voor een beamer die de PC ruimte gaat kopen en enkele projecten die op het stagebureau af komen. Om 2 uur heb ik al zo een project gesprek. STEPS een NGO in Moengo die landbouw projecten ondersteund, wil het stagebureau inzetten voor het dierlijke productie project. Het stagebureau gaat kijken of ze gestandaardiseerde / prefab kippen / geiten en varkens hokken kan leveren en monteren. Voor morgen een afspraak gemaakt om met een docent van school, diverse voorbeelden te bekijken en tekeningen en begrotingen te krijgen van de hokken. Dit project en een ander prefab ‘bushokjes’ project heb ik even voorbereid om woensdag verder uit te werken.
Alweer half 5, enkele mensen die tussendoor hebben geiinternet zijn al weg en 2 klassen van Word en Excel cursisten komen binnen. Echt heel leuk te zien, dat de PC ruimte nu intensief in de middaguren word gebruikt.
Om 5 uur naar huis, maar niet voordat er een lading zand word gedumpt in het nieuwe fietsenhok waar we zaterdag en zondag aan verder hebben gebouwd met Suralco.
1 straat verder even gestopt bij een nieuwe straat klinkers project. Hier met de uitvoerder al eens over gesproken. Hij wil graag een HBO er in dienst om dit soort projecten te begeleiden. Morgen ½ 9 zouden we verder praten. Weet nog niet hoe ik dat parttime zou kunnen begeleiden (wel voor een salaris), als ik nu al zo druk bezig ben met de Barronschool (vrijwillig en gratis). Ben hier nog niet over uit!?
Thuis even wat gegeten en een docent belt op. Zijn laptop is gecrasht, of hij langs kan komen. Even aangezet, maar de PC had updates nodig van het Internet. Morgen (tamara) maar op school verder proberen.
Nu dit aan het schrijven en typen. Misschien straks weer eens naar de fitness, Salsa en meditatie lessen van de 1SRD club van Don?
O ja, ai boy! Het is hier nu kleine regentijd, dus lekker vochtig, ongelofelijk warm (35graden), veel muggen, regen en echt heel vermoeiend (lees slopend) weer. Maar ja, wel allemaal echt heel leuk!
O ja, ai boy! Sta nu zo vroeg op om af en toe wat Sranan te leren.
Afdaki = krot
Afkati = advocaat
Ambisi = ambitie
Amra = hamer
Amrabasi = voorzitter (baas van de hamer)
Awara = palmvrucht
Awari = buidelrat
De Barronschool is een opleiding voor beroepsonderwijs met ruim 450 leerlingen in het binnenland van Suriname, Moengo. De school heeft 4 richtingen: textiel (mode), administratie, verzorging en techniek. Landbouw vormt een belangrijke inkomstenbron in Marowijne, maar er is geen onderwijs op dat gebied. Landbouwproducten worden in hun ruwe vorm als basismateriaal verkocht en brengt daarom te weinig op om structureel te kunnen voorzien in het bestaan van de lokale bevolking. Door middel van het toepassen van levensmiddelentechnologie en meer kennis over landbouw zou waarde kunnen worden toegevoegd aan de landbouwproducten waardoor de inkomsten zouden kunnen toenemen.
Door middel van onderzoek willen we vaststellen hoe het landbouwonderwijs en onderwijs in levensmiddelentechnologie (ontwikkeling van producten uit landbouw) op de Barronschool vorm zou moeten worden gegeven. In het verleden garandeerde de Suralco een economisch bestaan voor de bevolking, maar nu is ze bezig haar economische activiteiten daar te beëindigen en komt het bestaan en de toekomst van hele gezinnen en van de jeugd op de tocht te staan. De Barronschool verzorgt beroepsonderwijs en wil nagaan of er mogelijkheden zijn voor het opzetten van een afdeling voor landbouwonderwijs om kansen te bieden zodat een deel van de taken van de Suralco kan worden overgenomen.
Aandachtspunten voor onderzoek:
Opdracht: Onderzoek naar de noodzaak van landbouwonderwijs met inbegrip van levensmiddelentechnologie op Moengo. Het is de bedoeling dat de Alcoa Foundation het project financiert. Daarom moeten uit het onderzoek de volgende punten naar voren komen:
Gevraagd: studenten met een achtergrond in landbouw en levensmiddelentechnologie (WO of HBO) of iemand met een vergelijkbaar opleidingsniveau verkregen door werkervaring.
Nadere informatie bij:
Rudi Darson,
tel. 06 - 10438125
e-mail: stoom@marowijne.nl
Opdrachtgevers:
a. Barronschool
Lijnweg 8
Moengo, Suriname
b. STOOM (Stichting Ondersteuning Onderwijs Marowijne) zie www.marowijne.nl
Mijn eigen bigi jari, twee weken onderhoudsplanningen, anderhalve week Paramaribo, halve week balen, dagje zanderij en nu laatste week vakantie. Straks weer een frisse start in het nieuwe schooljaar! Heb er zin in!
Nou, zo snel en gemakkelijk ging het natuurlijk niet! Op mijn jaardag was het een verdriedubbeling van de Bakra populatie in Moengo. Familie, vrienden en Kees vanuit de stad. Leerkrachten vanuit Moengo en de stad. ‘En wat heb je zoal gehad op je jaardag, Jan?’ Nou, leuke leesboeken, kleding (was blijkbaar nodig, haha!) en van Kees een retourtje Moengo – Paramaribo, om een keer uit te waaien in de stad. Nog bedankt allemaal en ontvang nu nog steeds post vanuit Nederland!
Rond mijn verjaardag was er 2 weken kermis in Moengo. Dit houd in dat je een eetkraampje of speelkraampje kan huren op het evenemententerrein hier. Overdag was ik er al eens langsgefietst en vond het ‘wel leuk’ die van hout getimmerde kraampjes, tentjes en zitjes. Een stuk of 10 kinderen liepen tussen de hutjes door op zoek naar verloren speelgoed van de dag ervoor. Uiteindelijk ben ik er in totaal drie avonden geweest en kon ik wel inzien hoe mijn ‘wel leuk’, voor een heleboel, afleiding, een uitje, leuk, enorm leuk, stoer, wi miti makandra (we ontmoeten elkaar) en gewoon ‘kermis’ is! Zes grote stoere jongens die zich helemaal de (“) lopen in rondjes bij de carrousel voor peuters en kleuters. Gaat het scheidsrechterfluitje, dan schieten ze tussen de stoeltjes uit en laten ze de carrousel uitdraaien. Na 2 rondjes waren ze geloof ik al helemaal op en werd er gerouleerd. Vroeger was er een krachtstroomlijn met het PowerHouse van de Suralco. Zo kon er toen een elektra carrousel en reuzenrad draaien. Toch leuk hoe ze er nu nog steeds echt iets van proberen te maken. Enkele dobbel / goktentjes, hokjes waar je pasfoto’s kon laten maken met een mooie poster op de achtergrond, veel eettentjes en enkele bars. Een van de leerkrachten was ook van de partij en stond driftig Parbobier te tappen en Marienburgrum (90%) in te schenken. Ik ben zomaar drie willekeurige avonden geweest en zag steeds meer. Heb je 2 tv’s en 2 spelcomputers, dan kan je dit verhuren als spelletjestent, voor bijvoorbeeld voetbal wedstrijden. Heb je nog een partij plastic bakjes en wat servies wat niet al te goed verkoopt in je winkel staan, deel het als troostprijs uit bij hengel/touwtje/knikker spelletjes voor SRD 3. Nu ik er aan terugdenk, vind ik het wel jammer dat ik er geen foto’s van heb gemaakt. Elke avond was het redelijk, tot druk met dezelfde mensen elke keer weer. Iedereen netjes en veel bekende gezichten voor mij. Echt iets te doen in Moengo! Leuk!
In de twee weken erna, ja leuk, twee grote onderhoudsplanningen gemaakt van de Praktijkruimte en Gymzaal van de Barronschool. Ook leuk, want het was geheel nieuw voor mij om me er zo in te verdiepen. Waar ik laatst achter kwam, ook bij de PC ruimte groep/project, ik krijg nauwelijks vakinhoudelijke feedback. Ja, ik doe mijn best, bij het maken van documenten of het nemen van beslissingen, maar weet niet of het echt zo is. Maar ja, tot nu toe gaat veel goed en heb ik twee documenten geleverd, waar o.a. een studenten van de Tu-Delft mee aan de slag kan gaan. Wat nu in de planning is, dat hij (met een groepje) aan de slag gaat met de Gymzaal. Is echt nodig!
Na deze periode van concentratie, even uitwaaien in de stad. Hoe je van even lekker tijdschrijven aan het lezen bent, via een interessant onderwerp, via de zoekmachine google de gegevens achterhaald en ineens contact hebt met de persoon in dat artikel. Een Young Professional van Shell had wel interesse in een buitenlandervaring, onderwijs en landbouw. Laat ik nu net bezig zijn met het landbouwproject vorm te geven op de Barronschool samen met de Suralco. ’s avonds af en toe uit eten gegaan met enkele studenten van de Parbode, het Surinaamse Jeugdjournaal en het Diaconessenziekenhuis. Hierna de stad in of lekker op het balkon wat ‘tory praten’.
Voor stichting UnuPikin, die schoolmeubilair repareert en kinderspeelgoed maakt heb ik nu 3 boekjes gemaakt. Eén met hun kinderspeelgoed, één met schoolmeubilair en één met uitleg over UnuPikin zelf. Is mooi geworden en zal in Nederland door hun worden gedrukt.
Einde van de week op zondag, zou ik weer terug naar Moengo gaan. Taxi gebeld, maar die was al vol en vroeg vertrokken naar Moengo. In de Lantibussen had ik even geen zin. Hier ben je echt de hele dag mee bezig, met wachten en rijzen. Nou ja, dan maandag weer een dag, ook niet gelukt. Ja, je denkt zondag terug te gaan, maar het word dan dinsdag, kan hier gebeuren.
Voordat ik naar Paramaribo ging, heeft het enorm geonweerd. Bliksem is de telefoonlijn in gegaan en heeft het telefoontoestel en de ADSL modem (USD 190) kapot gemaakt. Gelukkig heeft Telsur deze geheel kosteloos vervangen? Internet doet het nu weer op één PC omdat de server PC er uit lag door een software conflict. Nu dit weer opnieuw aansluiten en installeren.
Even tussendoor: in deze mail en de vorige lees je nog niets over mijn verblijfsvergunning, toch! Dat klopt. Heb dan ook laats navraag gedaan en mijn aanvraag is in behandeling. Ja, nu al 2 maanden! Ben ook even langs het politiebureau hier gegaan, waar het blijkt te liggen. Ja, we kunnen nog niet komen, want we hebben geen jeeps of fietsen. O, maar dan kom ik toch gewoon bij jullie lang! Uh, nee dat was niet de bedoeling. Het heeft onze aandacht! O, OK.
Afgelopen zondag Christa Mahler van Zanderij gehaald. 3,5 uur heen met de taxi, 2,5 uur wachten op zanderij en dan 4 uur terug door het donker. Christa gaat zich 1,5 maand op de Barronschool bezig houden met gezinsplanning. Hoorde dat twee jaar terug in de eerste klas (13 – 17 jaar) van de 120 leerlingen rond de 40 tienermoeders waren. Dit jaar hebben we 6 eerste klassen (180 leerlingen). Hoeveel (be)vallen er hiervan af?
Parbode september 2007 (Kopen!)
The Bomb
De Ware Tijd 14-08-2007
De Ware Tijd 14-08-2007
Marwina Krant april
Beetje rare weken met elke dag iets anders. Uitstapje Babunhol met leerkrachten, oplevering praktijkruimtes, dag der Inheemsen, dag van de Javaanse Immigranten en vandaag vrijdag excursie met jeugdzaken. Het stagebureau van de Barronschool en het ministerie van Jeugdzaken hebben het project ‘vaktrainingen’ wat ze nu aan het uitwerken zijn met de Barronschool. Vandaag hadden we een excursie georganiseerd naar Paramaribo om bezoeken te brengen aan enkele bedrijven. Ik had ongeveer aan 6 leerkrachten en 19 leerlingen van school verteld om half 7 te verzamelen. Druppelsgewijs kwamen de leerlingen en docenten aangelopen. De bus had ‘gelukkig’ vertraging van 1,5 uur dus we vertrokken pas om 8 uur richting de stad. Echt leuk om echt iedereen die we hadden gevraagd te komen ook aanwezig was. Nou ja, ook wel een beetje schikken want de bus had maar plaats voor 23. Nou ja, dan maar inschikken. Ik geloof niet omdat het een gratis tripje is met eten en bezoekjes dat iedereen er was, want de leerlingen van de 2de, 3de en 4de klassen bouw en constructie bankwerken waren de hele dag geïnteresseerd. Leuk!!
Unu Pikin (ons kind) ons eerste bezoek liet zien hoe zij schoolmeubilair zoals tafels en stoelen repareren. De werkplaats is onder andere bedoeld voor drop-outs, werklozen en ook voor mensen met een lichamelijke beperking. 10 doven studenten vanuit Nederland waren dan ook druk aan het schuren, schilderen en repareren via het programma van XPlore (Nederlands Ministerie van Buitenlandse zaken). We gaan kijken wat het stagebureau en Unu Pikin voor elkaar kunnen betekenen.
Ons volgende bezoek was bij Remas nv, (Restauratie Maatschappij Suriname) dit renoveert prominente gebouwen zoal het presidentieel paleis en nu de houten kathedraal van Paramaribo. Ze doen ook aan nieuwbouw, woningbouw en hebben een vrij grote werkplaats. Hier hebben we een rondleiding gekregen en naar verschillende keukens, kasten en balies gekeken. Leuk hoe ze ons ontvingen met een hapje en een drankje en een verhaal over het ontstaan van het bedrijf. Met Tim-In (Timmer Bedrijf Internaat). Dit bedrijf stond vanaf ± 1950 onder leiding van de Fraters van Tilburg. Na de oorlog is het bedrijf meer commercieel gaan draaien en hebben ze zich ook toegelegd op renovatie.
Jeugdzaken die dit bezoek had georganiseerd, had ook Dagblad Suriname uitgenodigd. Het ene moment regel je de rondleiding door het bedrijf met de leerlingen, het volgende sta je met mevrouw Doelkamid een interview te geven voor de krant.
Na ons bezoek aan Remas zouden we eten bij CCS (Cultureel Centrum Suriname) hier is nu ook jeugdzaken gevestigd en het jeugdparlement. We mochten een bezoek brengen in de vergaderruimte en werden ingedeeld aan de vergadertafel. Voorzitter, notulist en de parlementsleden. Enkele leerlingen van onze school namen hun rol heel serieus en drukte driftig op de knopjes van de microfoon als ze iets te zeggen hadden tegen de voorzitter. Wel gelachen hier en lekker gegeten. Ze kregen als opmerking mee goed op hun Nederlands te letten en niet alleen in het Aukaans te praten. We zouden bijna weggaan en dan nog even langs de Maretraite Mall voor een bezoekje. Niet alle jongeren van school komen vaak in de stad enkele maar een paar keer per jaar en dan voor een dagje. Nu weer 2 uur terug hobbelen naar Moengo. Klaar!
Dinsdag 7 augustus, het is zo ver, vandaag zal de oplevering van de twee praktijkruimten Hout en Metaal zijn. Na 2 jaar werken tijdens de lessen, werkzaamheden uitvoeren in de middaguren en de vakantie, kunnen de leerlingen en leerkrachten van de Barronschool best trots zijn op dit resultaat. We hadden een programma bedacht voor die dag; inloop, presentaties, officieel lintje doorknippen, rondleiding en hierna wat eten. Om 10 uur begonnen de eerste groepjes binnen te komen in de praktijkruimte hout. BOB (Bureau Onderwijs Binnenland dhr. Eerstelling en dhr. Karwafodi), BNO (Bureau Nijverheids Onderwijs dhr Soetosenojo), Technische dienst van BNO (mevrouw Pallas). Hierna verscheen een delegatie van de Parbode (Surinaams opinieblad) en Hugo den Boer (Krant de Ware Tijd). Ook was het bedrijfsleven aanwezig zoals SWM (Surinaamse Waterleiding Maatschappij), de PAS (Pater Ahlbrinck Stichting) en enkele personen van BHP-Billiton, Moengo Minerals, milieubeheer en vertegenwoordigers van scholen in Marowijne. Allereerst gaf mevrouw Doelkamid uitleg over de situatie van de school vlak na de oorlog. Dit bouwde ze op met de verschillende projecten die hierna zijn gestart op het schoolterrein. Omrastering van Microprojecten, galerij van de Nederlandse Ambassade en het plafond van de gymzaal van Peace corps. Mevrouw Doelkamid sloot haar presentatie af door de projecten van de overheid en STOOM te noemen. Het was mijn beurt te presenteren. Aan de hand van beeldmateriaal liet ik de situatie van de praktijkruimtes zien in 2005. Ik vertelde waarom de renovatie van de praktijkruimtes zo belangrijk zijn voor de Barronschool en STOOM. Leerlingen krijgen werkervaring door hun eigen schoolgebouw te renoveren en de projecten van STOOM worden te groot om dit te blijven coördineren vanuit Nederland. Het stagebureau wordt daarom nu opgezet, die vanuit de Barronschool werkt. De praktijklokalen zijn faciliteiten van het stagebureau evenals straks het documentatiecentrum. Ik vertelde over waarom er nu wordt opgeleverd eerste fase, de elektra, de machines en enkele renovatie werkzaamheden moeten immers nog worden uitgevoerd. We kunnen best trots zijn op het resultaat, want de Barronschool is niet alleen vooruit gegaan met de kwaliteit van de ruimtes maar ook een heleboel zaken tegengekomen waarvan ze hebben geleerd. Het omzetten van ideeën van de docenten in een uitvoerbaar project, het maken van tekeningen, het maken van een begroting en het uiteindelijk werken met de leerlingen. De leerlingen leren tijdens de uitvoering van hun werkzaamheden en uiteindelijk moeten ze ook een bepaalde kwaliteit proberen te leveren.
De praktijkdocent Ajeki vertelde over zijn samenwerking met de leerlingen.
Kees Meershoek had een duidelijke presentatie over zijn project, de voordelen van stagiairs (voor de school en de stagiairs zelf) en de noodzaak van een rapport in een omgeving waarin ook de uitvoering heel belangrijk is.
De vertegenwoordigers van de ministeries van BOB, BNO technische dienst en ook de DC (Districtscommissaris dhr. Sondrejoe) hebben we het woord gegeven om uitspraak te kunnen doen over wat zij kunnen doen voor de Barronschool.
Met het lintje doorknippen, de rondleiding over het schoolterrein en het informeel napraten tijdens het eten kunnen we zeggen ‘een geslaagde oplevering eerste fase’. Nu de rest nog en weer aan het werk!
Dit jaar zijn van de 53 eindexamen kandidaten van de Barronschool:
- 13 geslaagd (25%)
- 29 afgewezen (55%) en hebben er
- 11 herexamen (20%)
In de Administratieve en Economische richting zijn er van de 28:
- 7 geslaagd
- 14 afgewezen en hebben er
- 7 herexamen
In de Constructiebankwerken richting zijn er van de 12:
- 4 geslaagd
- 7 afgewezen
- 1 herexamen en heeft
- 1 zich terug getrokken
In de Bouwkunde richting zijn er van de 7:
- 1 geslaagd
- 5 afgewezen en heeft er
- 1 herexamen
In de Verzorgende richting zijn er van de 6:
- 1 geslaagd
- 3 afgewezen en hebben er
- 2 herexamen
Zoals uit mijn laatste e-mail blijkt zit ik hier al poosje. Zolang zelfs dat ik nu na 6 maanden een verblijfsvergunning moet aanvragen voor 1.5 jaar. Zal uitleggen hoe deze aanvraagprocedure bij mij is verlopen.
Woensdag middag met een leerkracht van Moengo uit naar de stad gereden. Hier aangekomen bij het Ministerie van Vreemdelingenzaken het formulier gevraagd ‘Verzoekschrift in tweevoud gericht aan de Minister van Justitie en Politie’. Deze hadden ze wel! Ja en ze hadden ook nog een checklist met benodigde documenten voor de aanvraag en Ja, ze hadden ook nog een formulier voor de garantsteller en Ja, ze hadden hiervoor ook nog een checklist en Ja, zo sta ik weer buiten met enkele formulieren om lekker in te vullen. Die avond bij mijn tante de procedure doorlopen voor de volgende dag en haar formulieren als garantsteller ingevuld. Van haar moest ik ook enkele kopietjes hebben van haar verblijfsvergunningen en haar werkgeversverklaring en natuurlijk een kopie van haar paspoort. Die avond nog een brief opgesteld voor BOB (Bureau Onderwijs Binnenland) waarin ik aangeef dat ik vrijwilligers werk voor ze doe op de Barronschool tot februari 2009.
Na goed te hebben geslapen om 8 uur ’s ochtends bij de vreemdelingendienst mij aangemeld. Ik dacht misschien hoef ik niet in de verblijfsvergunningsprocedure, maar kan ik ‘gewoon’ mijn visum ‘even’ verlengen. Nou, dat had ik toch mooi verkeerd gezien. Mijn visum was nog maar vier dagen geldig en dan moest ik toch echt het land al hebben verlaten. Zo niet dan….? was ik illegaal bezig. Kom ik dan weer terug in Suriname dan moest de aanvraagprocedure weer helemaal opnieuw worden gestart. Slik, uh, ik dacht dit doe ik wel even, maar dit bericht was wel even schikken.
Nou, dan maar de hele verblijfsvergunningsprocedure in gang zetten en kijken waar het schip strandt binnen vier dagen.
In de bus op weg naar de binnenstad kwam ik Kees Meershoek tegen. Stagiair van de Tu-Delft (Technische Bestuurskunde) die ook op de Barronschool bezig is met een project. Samen waren we gister naar de stad gegaan. Hij zou zich vandaag aanmelden bij BOB en een gesprek hebben met EBS (Energie Bedrijf Suriname). Kees is immers bezig te kijken naar de elektra voorziening van de Barronschool. Aan Kees heb ik de brief voor BOB kunnen geven zodat er een handtekening op komt.
Zo, eindelijk weer in de stad en weer op weg naar het Ministerie van Vreemdelingenzaken. Hier netjes een nummertje getrokken (81) en maar wachten. Meteen mocht ik me melden bij de balie waar mijn naam werd opgeschreven en werd gezegd dat nummer 81 niet geldig was en dat ik opnieuw een nummertje moest pakken nr 83, OH, ja, natuurlijk??? Weer was ik meteen aan de beurt. Om mij heen een stuk of 20 Chinezen, 10 Hindoestanen en enkele Creolen en Javanen netjes aan het wachten! De vrouw van het loket waar ik werd geholpen behandelde alleen Nederlandse emigranten. Ze gaf aan dat die meestal wel alles heden. De Chinezen komen elke dag. De ene dag hebben ze een pasfoto, een andere dag een geboorteakte opgesnord. Weet trouwens niet of Suriname wel de echtheid van al die Chinezen papierstukken kan controleren. Nou ja, ik kon beginnen.
Voor mij een aardige vrouw en links en recht een ½ meter aan papierwerk. Losse pasfoto’s, geschreven garantstellingen en geboorteaktes en zo nog veel meer. Daar gingen we dan een kopie en origineel laten zien van: verzoekschrift tot aanvraag, plakzegels van SRD 1,5??, 2 pasfoto’s, visum, retourticket, toelatingsformulier, alle beschreven pagina’s van het paspoort, een VOG (Verklaring Omrent het Gedrag) een bewijs van goed gedrag dus van de Nederlandse Justitie, geboorteakte van EURO 30, bewijs van ziektekostenverzekering en mijn middelen van bestaan. Ja en dit was dus mijn tante als borgsteller met haar middelen van bestaan. Uiteindelijk alles bij de hand en zo netjes in mapjes volgens de vrouw. Ze was wel blij deze dag omdat ik alles in een keer had!
Nu moest ik een kwitantie storting hebben van USD 150. Dit kon ik in SRD 517 pinnen en dan storten bij de kassa van Justitie en Politie. Natuurlijk was dit in een ander gebouw. OK, dus een uur later met het kwitantiebonnetje en een handgeschreven brief voor de aanvraag van een verblijfsvergunning van 1,5 jaar. Namelijk een garantstelling geeft 1 jaar en werk geeft 2 jaar. Ja, ik doe vrijwilligerswerk van 1,5 jaar! Deze vraag dan ook maar in de envelop met de rest van de stukken. Uiteindelijk alles officieel ingediend! Een bon meegekregen waarmee ik kan aantonen dat mijn aanvraag in behandeling is genomen. Binnen vier dagen zou ik worden opgebeld door Justitie en Politie met het antwoord of mijn aanvraag kompleet was of niet. De volgende dag hoorde ik dat ze staken en dat deze vier dagen dus wel even op zich kan laten wachten.
Zal worden vervolgd!
MOENGO DOOR DE OGEN VAN MEESTER JAN
STAGE IN MOENGO EN SURINAME
Tijdens mijn stage van vijf maanden in Moengo 2005, Suriname, heb ik een dagboek bijgehouden, dat ik samen met STOOM (Stichting Ondersteuning Onderwijs Marowijne) heb uitgegeven. Een mooi boekje van 89 bladzijden en 250 kleine foto's: ”˜Moengo door de ogen van meester Jan'. Mooie herinneringen aan mijn stage, die u met mij kan meebeleven.
DE BIJDRAGE
De Barronschool, waar ik stage heb gelopen, is aan het sparen voor beroepsgericht documentatiemateriaal. Graag zou zij boeken voor de afdelingen bouwkunde, werktuigbouwkunde, administratie, verzorging en textiel aanschaffen. Wanneer u minimaal € 12,50 (inclusief verzendkosten binnen Nederland) stort, ontvangt u het boekje en helpt u de school een heel eind op weg.
WAT MOET U DOEN?
- Stort minimaal € 12,50 (€ 10 boekje + € 2,50 verzendkosten binnen Nederland) naar:
Postbank: 6309467
t.n.v.: JWE Sutorius Voorburg
o.v.v.: Boekje Moengo
- Stuur een e-mail naar: moengosuriname@gmail.com, met hierin uw naam, adres, postcode en woonplaats, voor verzending van het boekje.
Bedankt, Meester Jan
Ik ben uit mijn dip en had beloofd een lijst te maken met alleen maar goede dingen. Hier komt hij dan!
1 Één lijst heb ik nu samengesteld met 14 goede zaken die me de afgelopen periode zijn overkomen.
2 Al twee weken ben ik nu elke woensdag en donderdag aan het vergaderen met de computergroep en techniekdocenten. Ik denk dat ze de regelmaat van het bij elkaar zijn en het bespreken van de diverse onderwerpen wel goed vinden. Per keer stellen we enkele zaken op die de volgende keer behandeld moeten zijn.
3 Leuk, het is vandaag zaterdag 19 mei en de drie TU studenten bellen mij op. Naar de projecten hier en hoe de school daar nu op reageert (nu ze weg zijn) zij ze erg benieuwt. Voor de uitvoerder Min is het lastig dezelfde inzet te krijgen van de leveranciers die de studenten wel kregen. Maar met de uitvoerder heb ik ongeveer dagelijks contact en hij doet erg zijn best.
4 He, dat is leuk, ik kan nu mijn eigen jongleerballetjes maken. Zie no 14 was op bezoek en heeft mij en Johan (persoon die hier ook in huis woont) aan het jongleren gezet. Men neme wat zand, een A4tje, 2 geknipte ballonen en klaar! Erg leuk en ontspan om weer goed te kunnen jongleren met deze balletjes.
5 De 2de gedode Aboma slang is niet meer. Één van 5,5 meter en de laatste was van 4,65 meter. Een van ze had een hond opgegeten en bedreigde de kinderen in de buurt.
6 Onze vijf kittens en de moeder zijn nu op ontdekkingsreis. Het is erg leuk om deze kleintjes de wondere wereld die ‘het erf van Giman en Mien’ heet te zien ontdekken. Ze schikken zich elke keer rot als ze langs de kooi van de papegaai lopen en Rakki de raaf gaat krijsen. Leuk om te zien en erg ontspannend!
7 Zo, een harde kern van drie enthousiaste leerkrachten heb ik nu voor de computerlessen. In de middaguren gaan zij zich inzetten voor extra lessen. Deze drie, twee oud leerlingen van de school en een andere leerkracht en ik gaan ons nu ook na school bezighouden met project no 11.
8 Ik ben echt apentrots met mijn zes groepen van leerkrachten. Samen met de directie en mij zijn we de toekomstvisie van twee jaar terug aan het realiseren. Zes projecten worden nu tegelijkertijd uitgevoerd. In totaal hebben ze nu 855SRD (855:3.72=€230) opgehaald door middel van de verkoop van Bami, Nasi, Teloh, Chips, Chocolade taart, Cheesecake en met de verkoop van Boeken, een loterij en het schoolkrantje. Ik geloof dat de meeste groepen wel lol hebben in het project en er is zelfs een beetje een wedstrijd gevoel ontstaan.
9 Dit is en beetje een raar gedeelte van mijn project ‘oplevering praktijkruimtes’. Met het ministerie van jeugdzaken zij we op zoek naar grote machines voor de praktijkruimtes. Door een meubelmakersbedrijf Zweevel worden nu 9 goede machines in de verkoop gedaan. De gemiddelde prijs is ongeveer 3000 USD. Een andere optie is om je als school, via jeugdzaken in te schijven in een project van de Cabaretier Jurgen Raymann. Ook hij zou verschillende machines hebben waar wij aanspraak op kunnen maken. Nu lever ik dan straks wel de praktijkruimte op, maar zijn er nog geen grote machines.
10 Af en toe sta ik weer even stil bij hoeveel mensen mij nu hier kennen en geïnteresseerd zijn in je bezigheden. Kom ik ze tegen dan zwaai ik vrolijk met mijn twee handen (10 vingers)
11 Mijn 11de project op de lijst is de aansluiting van het internet op school. Sinds afgelopen dinsdag is dit nu gelukt. Hij is nu nog erg traag door de beschadiging van een kabel voor de 3 Guana’s maar is hoop ik straks weer goed. We betalen nu per maand 250 USD en de bedoeling is dat we dat met het PC project zelf gaan bekostigen. Morgen, zondag ga ik de verbinding verdelen over de rest van de computers, samen met een PC expert van de Coermotibomijn.
12 Het tekenlokaal van de TU studenten is overgedragen aan Min de uitvoerder. Hij heeft bij 12 onderdelen uit zijn lijst aangegeven die leerlingen niet te durven gebruiken. Dit omdat het meestal gaat om werk op hoogte. 17 activiteiten van hem stelt hij wel open om 2 leerlingen per keer te willen ondersteunen als ‘handlanger’. Hij was eerste erg bang voor deze verantwoordelijke taak, maar durft het nu wel met deze taken en de gemaakte afspraken met de leerkrachten.
13 Nou over de meeste zaken van de lijst van 13 slechte zaken ben ik nu wel heen. Het gaat weer beter!
14 Van vrijdag op zaterdag heb ik een bijzondere man ontmoet. Deze fransman Samuel Allo, reist nu zeven maanden al te voet van Quebec Canada tot het zuiden van Argentinië. Deze paar dagen was hij in Suriname, de helft van zijn reis ongeveer. Van school naar school loopt hij en leert hij van de leerlingen een liedje, kort verhaal en dans. Hetzelfde doet hij met een lied, verhaal en dans uit zijn geboorte plaats Bretagne, Frankrijk. Hij wil alle culturen ontdekken en delen waar hij langskomt. Ikzelf vind het een mooi project en heb hem ondersteunt met een onderkomen, wat eten en de achtergelaten schoenen van Vincent! Deze heeft hij gewisseld voor zijn eigen paar en zal hij zover mogelijk meenemen. Succes en bedankt voor je mooie verhalen!
Nou, deze week wilde het niet zo erg lukken. Nu ik toch in een wat mopperende stemming ben, zal ik laten zien hoeveel zaken op niets uit kunnen komen.
0 x 0 = 0
1 x 0 = 0 één DVD Zwartboek had ik voor 1,50 SRD gehuurd. Deze week is dezelfde film ook tijdens het Backlot Film Festival in Paramaribo te zien. Zie bij 3 x 0 = 0, waarom dit toch op nul uit komt.
2 x 0 = 0 deze week zijn er door ‘3 x 0 = 0’, 2 kapotte pc bijgekomen.
3 x 0 = 0 drie achtereenvolgende dagen hebben we nu ’s nachts (zie 12 voor hoe lang) geen stroom gehad. De eerste keer in het donker is het best schrikken. Ik was alleen thuis en om 8 uur had ineens heel Moengo en enkele dorpen eromheen geen stroom meer. Op zoek naar wat kaarsen en muggenlotion dus!
4 x 0 = 0 de aannemer van het tekenlokaal, samen met zijn ‘volwas’ hebben hun loon van een week gehad. Jammer alleen dat ze beide nog 4 dagen moeten inhalen.
5 x 0 = 0 stel je bent leerling van de Barronschool, vind de praktijklessen niet zo leuk en de theorielessen al helemaal niet interessant! Je oom bied aan 5 sloffen sigaretten te kopen en zie 13. Voor de leerling is dit heel interessant. Zie bij 13 hoe je toch tot nul komt!
6 x 0 = 0 tijdens de uitvoering van het tekenlokaal hebben veel leerlingen meegeholpen. De ‘6 beste’ hiervan heb ik uitgelegd wat er ’s middags gaat gebeuren. Op maandag en woensdag zouden ze praktijklessen krijgen en samen met een leerkracht spullen voor de klassen maken. Op deze manier houd je de leerling langer op school en worden de klassen gerenoveerd. Op onze eerste lesdag zouden ze alle zes komen. Persoonlijk heb ik ze nog benaderd en ze zouden er echt zijn! Nou, daar sta je dan samen met de bouwkunde docent te zagen en te timmeren. 0 van de 6 zijn er komen opdagen. Aan mij nu de taak waarom?? Misschien vijf en dertien?
7 x 0 = 0 het kan toch niet zo zijn dat de 7 dagen van een week allemaal tot een 0 gaan uitkomen?
8 x 0 = 0 ik ben nu drie maanden in Suriname en heb 8 platte banden gehad, dit samen met de drie andere fietsen/bakra’s. De laatste twee banden moeten nog worden geplakt (eigenlijk nieuwe binnenbanden kopen is makkelijker), voordat ik de fietsen weer kan inleveren bij de eigenaar.
9 x 0 = 0 één mei (dag van de arbeid) word hier in Suriname gevierd door niet te gaan werken. De dag voor 1 mei, Koninginnedag is hier in Moengo geen vrije dag of feestdag. Toch kwamen er op maandag 9 van de 25 leerkrachten niet opdagen. De leerlingen waren met veel deze dag dus die lagen lekker te slapen of gingen eerder weg van school.
10 x 0 = 0 bij het internet café van Paul staan er 10 computers. Is er geen stroom, dan komt hieruit voor hem ook geen inkomsten. Is er wel stroom, dan hoopt hij elke keer weer dat het niet met een te grote schok weer op het net wordt geplaatst. Veel tv’s, koelkasten en radio’s zijn er toch weer de laatste drie dagen kapot gegaan.
11 x 0 = gewoon 0
12 x 0 = als de stroom uitvalt duurt dit nu 12 uur. Van ’s avonds zes tot ’s ochtends zes wisseleen ze de ene mottor op het andere stratenblok.
13 x 0 = 0 het is voor de leerling interessant omdat hij met vijf sloffen sigaretten en 13 broden flink veel geld kan verdienen als hij dit naar de Franse kant smokkelt. Hier verkopen ze het dan voor de dubbele prijs. 1 brood is 3SRD, in Frans-Guyana 6SRD. 1 pakje sigaretten is 5SRD bij de fransen 10SRD. Voor één dag hosselen is dit: (13 broden x 3SRD) + (5 sloffen x 12 pakjes x 5SRD) = 339SRD : leerling en oom = 170 SRD = ongeveer € 45 voor een paar uur werk. De leerling leert hier echt niets van. Toch gebeurt het veel, dat ze enkele dagen niet op school zijn maar even naar de Franse kant. Ik hoop echt dat van die 6 leerlingen er toch een paar zijn die wat willen leren en niet meteen voor het snelle geld gaan.
Om mijzelf uit deze deprimerende stemming te halen, zal ik de volgende keer 13 punten opstellen die me wel zijn gelukt. Ik hoop dat ik daarvan dan even kan genieten.
Op school heb ik vóór de vakantie de leerkrachten hun toekomstvisie van twee jaren terug gegeven. Dit gaan ze nu uitwerken. De ene groep moet zorgen voor in elk lokaal prullenbakken en een ander voor stalen voetenmatten. Na veel geruzie tussen twee groepen, bleken deze attributen al een jaar op het schoolterrein aanwezig te zijn maar nog nooit gebruikt.
Nu, na de vakantie zijn de groepen geld bij elkaar aan het halen. De ene verkoopt chocoladetaartjes, de ander bara’s en weer een andere groepje heeft een schoolkrant opgezet. Met de verkoop van deze spullen hopen ze hun opdracht te kunnen vervullen.
Laatste weekje en dan zij de laatste 2 bakra’s ook weg!
Huis opruimen, laatste puntjes regelen voor het tekenlokaal (hout betalen, stripijzer regelen, Plan van Aanpak verfijnen, geld overdragen en uitbetalen, spullen opruimen en ook die overdragen aan de aannemer, enz, enz) en afscheid nemen (heleboel leerkrachten, winkeliers, bedrijven, vrienden, plaatsjes in Moengo, enz, enz).
Nou, daar vertrekken ze dan op zondagochtend voor ... lang of voor goed? Nee hoor, ook met deze twee, Carlijn en Vincent heb ik een geweldige tijd gehad. Met Vincent enorm lang achter elkaar gepraat en met Carlijn van alles geregeld en gebeld waar ze erg goed in is. Beide gaan ze nu afstuderen aan de TU-Delft, Bouwkundig Management. Ze weten nog niet waarop en moeten eerst nog wat laatste verslagen afmaken en tentamens maken.
Bedankt Carlijn en bedankt Vincent!
Nou, daar zit ik dan, beneden in mijn oude kamertje. Het gaat wel goed komen hoor! Heb enorm veel zin in het computer project en de praktijklessen in de middaguren. Al die andere projecten moet ik me ook weer goed in gaan verdiepen en gaan uitwerken.
De nieuwe week begint goed! Twee dagen geen stroom, ja, de halve dag voor de ene kant van de straat en de andere dag voor de andere kant. Er is 1 onderdeel kapot gegaan van 1 machine, zo wil het verhaal. Nu gebruiken ze de andere machine volledig, maar wisselen ze de straten. Fiets je naar school om daar de PC te gebruiken, is hier de elektra afgesloten en staan alle vriezers te ontdooien, fiets je naar huis om ook daar te ontdekken geen stroom meer te hebben.
Vandaag dinsdag zijn de rapportvergaderingen. Raar om al deze getallen te horen. Van de ene 1ste klas blijven er 11 jongens zitten van de 13 en 9 meisjes van de 16. De andere 1ste klas doet het niet veel beter. 27 leerlingen en 3 gaan er maar over. Mevrouw Doelkamid behandeld alle klassen en alle leerlingen met de docenten.
Enkele meisjes zijn tienermoeders die het schooljaar niet halen en worden dan uitgeschreven. Jammer dat ik deze gegevens niet heb opgeschreven net als het slagingspercentage van de 3de en 4de klassen.
De vader van een van de studenten is nu in Moengo en wordt meteen als controleur van de overdrachtvoorwaarden ingezet. Het is best lastig om in goede ‘begrijpbare’ taal voorwaardes op te stellen die hier te gebruiken zijn en reëel en te maken hebben met GOTIK (Geld, Organisatie, Tijd, Informatie en Kwaliteit), vooral ook als je zelf nog niet klaar bent of een groepsbesluit ergens over hebt genomen.
Paasvakantie! De school is dicht van 5 tot 23 april. Wij gaan naar de stad en kunnen bij de Tu-Studenten ERMIT die bezig zijn met het UNESCO project logeren in hun Guesthouse.
Vrijdag helpen we een beetje mee met het inmeten van gebouwen. De eerste twee weken hebben ze met 10 personen een managementplan geschreven voor UNESCO. Hun 3de week was bestemd voor enkele workshops en in de laatste week waren ze 2 dagen in contact met de Anton de Kom Universiteit van Suriname. Hierna hadden ze nog maar drie dagen om hun eigen projecten in te meten. De ene persoon had een plein uitgezocht waar met een nieuwe invulling van de functie, de wijk zou opleven. Een andere had een kapot gebouw uitgezocht aan de waterkant, tegenover ‘de Waag’. Met hun gegevens van gespreken, luchtfoto’s, bouwtekeningen en eigen opnames gaan ze nu afstuderen in Nederland.
Voor 1 architect (mijn oude werkgever), zijn vrouw en iemand van de Rotary uit Nederland had ik een dagje Moengo georganiseerd. Wat ons vieren in de twee maanden niet is gelukt, ‘Casa Blanca van binnen bekijken en hier eten’, lukte mij wel met de toverwoorden ‘Architect en Rotary’. Vanuit Casa Blanca ontbeten en gewandeld langs verschillende scholen in Moengo. Hier heb ik de werkzaamheden op de Barronschool kunnen tonen. Ze waren wel onder de indruk van de grote van het schoolerf en de staat waarin het zich verkeert. Vooral de gymzaal (slecht) en de praktijkruimte (al mooi) zijn anders dan ze zich hadden voorgesteld.
Voor de middaguren had ik een rondleiding in de ‘oude mijn’ geregeld. Door de enige Suralconier nog op Moengo werden we rondgeleid. Indrukwekkend in welke schaal hij praat. ‘We zijn bezig met een klein proefproject hier (14 hectaren) en 25 vrouwen planten 60.000 ‘olievruchtbomen’ in 1 maand. Ook de consecciegebieden die de Suralco allemaal heeft ‘Moengo en stafdrop’ en ‘Brownsberg’ en waar ze wegens emotionele redenen bij de bevolking al 75 jaar lang van afblijven tot hun contract verloopt is indrukwekend.
Deze week heb ik twee gesprekken gevoerd met afdelingen van het ministerie van Onderwijs. Bij het ene ministerie werden we erop gewezen het pad te moeten bewandelen van goed informeren wat STOOM nu precies gaat doen. Met het andere ministerie zijn we al verder en worden we straks al ondersteund bij de eerste pilot projecten op school die we met de techniekafdelingen gaan uitvoeren.
Afscheidsetentje van Karin! Ik heb echt heel erg genoten van haar hele spontane acties en alle beloftes die ze maakt en ook echt nakomt!
Ik heb een leuke tijd gehad, van elkaar niet kennen in Nederland, tot hel intensief (2maanden en 24 uur per dag) met elkaar optrekken en leven in Suriname. Karin gaat nu afstuderen in Nederland, richting Bouwkunde, Renovatie en Restauratie aan de TU Delft en dan ....? Bedankt Karin!
Leuk, een weekend van ontspanning. Met meneer Luitjes (oud docent van de Barronschool) zijn we de rivier opgegaan. De cottica rivier die door Moengo loopt is op sommige plaatsen 20 meter diep. Binnen 2 meter van de kant is hij al 12 meter diep. Nu gaat er per dag maar 1 groot binnenvaartschip vol met bauxiet doorheen. In de hoogtijdagen van de mijn wel drie op een dag en ook nog een slag groter.
Na het storten van vrijdag had het constant geregend. Deze ‘witte regenbui’, heeft in totaal 3 dagen volgehouden. Na 3 uur varen kwamen we bij een dorpje. Dit dorpje ‘Tamarin’, is gesticht door Nederlanders. Een heel mooi Nonnenhuis staat er nog, maar totaal aan zijn lot overgelaten. Op hetzelfde terrein staat een gloednieuwe school. Veel leerlingen die met bootjes (het enige vervoermiddel hier) hier elke dag naar deze basisschool worden gebracht.
Met de internet verbinding gaat het goed! Heb de aanvraag voor adsl ingevuld en toestemming van het ministerie van onderwijs om op de telefoonlijn internet te krijgen. Met een leerkracht hebben we een dekkingsplan opgesteld voor het internet, onderhoud PC, afschrijving PC, investering en loon voor de middaguren. We hopen echt dat het gaat lukken.
Over de omschreven 10 projecten voor in de middaguren heb ik wat opmerkingen gekregen (zowel positief als negatief). Met deze werkzaamheden gaan we in de middag starten om een goede groep van techniek leerlingen te krijgen. Mijn lijst van projecten was te interpreteren als alleen het maken van ‘houtsnijwerken’, terwijl de doelstelling van het stagebureau is het ondersteunen van het onderwijs in Marowijne.
Met het Ministerie van Onderwijs & Volksontwikkeling, directoraat jeugdzaken, afdeling Coöperatieve jongeren (prod) Projekten ben ik nu in contact om de projecten te ondersteunen. Positief dus deze ontwikkeling!
Ik heb een PC programma geprobeerd te leren (SketchUp 3D tekenen). Ik hoop het programma snel onder de knie te krijgen, zodat ik misschien wat lessen kan verzorgen.
Twee offertes van een PC heb ik het vorige weekend laten opstellen. Nu vrijdag mag ik met een docent meerijden naar de stad. Ik ga een PC kopen voor het stagebureau. De bijdrage van de school is er een in de vorm van een printer.
Eerste moest ik achter drie verschillende computers werken. Nu kan ik alles vanuit één regelen. Het is nog best lastig om je te verdiepen in het Europese, Amerikaanse stekkersysteem en dan een Energizer en Backup voor de schommelde stroom voorzieningen.
Op zondag zouden vijf extra bakra’s uit de stad komen. Één middag kwamen ze helpen met het maken van de bagenegrondvloer bekisting. In paramaribo hebben ze een afstudeeropdracht wat te maken heeft met een gedeelte van de houten UNESCO binnenstad.
Al enkele dagen ben ik bezig met het formuleren van enkele projecten die we met de leerlingen in de middaguren kunnen doen. Tien projecten heb ik nu geformuleerd, die we op haalbaarheid moeten beoordelen. Het zijn projecten die lopen van het maken van een zitbankje tot het repareren van tafels en stoelen voor andere scholen. Met een select groepje gaan we in de middag aan de slag. Zo leiden we deze groep van drie jongens op, die later als begeleiders kunnen dienen. De theorie is simpel, nu de uitvoering nog. Voor dit project heb ik al van diverse houtondernemers, hout toegezegd gekregen. Samen met een van de docenten hebben we enkele brieven opgesteld voor de aanvraag van een startkapitaal van de 10 projecten.
Maandag en dinsdag heb ik weer even op het kindje van de TU-studenten gepast. Voor mij hebben ze een To Do list gemaakt met bouwkundige werkzaamheden. We moesten een beslissing maken of ‘120 pakken cement, met grind zand en water zelf draaien met een kapotte betonmolen’, of ‘2 vrachtwagens met beton uit de stad laten komen’. We hebben het laatste gekozen, vanwege de tijd en de inspanning die we moeten leveren. De storting op vrijdag nam in totaal maar 2 uur in beslag. Met enorm veel leerlingen en veel opgetrommelde volwassenen, was het een flinke chaos. Gelukkig verliep alles goed. Donderdag ben ik samen met mevrouw Doelkamid naar de DC (Districts Commisaris) gegaan. Hier hebben we uitleg mogen geven over het project ‘Stagebureau’ en ‘renovatie Barronschool’. Deze DC is zelf van Moengo en gaat kijken wat hij concreet voor de projecten kan gaan doen.
Ja, gaat u dan even langskomen? Met deze vraag zit ik nu in Paramaribo in een ‘I walk in cafe’ te wachten op mevrouw Simons-Geerlings. Educons, de beheerder van het computerlokaal en het internet op de Barronschool heeft een reorganisatie gehad in het bestuur. Opnieuw worden docenten ingewerkt en het internet aangesloten. Ik ben nu naar Paramaribo gekomen om de aansluiting te versnellen. De Barronschool kan dan gebruik maken van een kennisbank die STOOM aan het ontwikkelen is. Online zou er door diverse scholen lesmateriaal worden aangeboden. Zelf was ik met mijn oude MBO school (de Mondriaan Onderwijs Groep) in contact om bouwkundig lesmateriaal dmv filmpjes aan te bieden.
Mijn 2de optie om internet aan te sluiten is via telesur. Er zou dan een adsl aansluiting worden geïnstalleerd. Met de directeur en een speciale afdeling (Public Relations) ben ik bezig voor sponsoring van enkele kosten.
Het gesprek met Educons verliep goed! De Barronschool moet een dekkingsplan opstellen voor het gebruik van de computers tijdens lestijden. Dit kan met formulieren die Educons al standaard heeft. Van de 30SRD, houd Educons nu maar 9SRD die 100 leerlingen per jaar betalen. Hiervoor kan de Barronschool goedkope monteurs, goedkope hardware krijgen en gebruik maken van het lesmateriaal van Educons. Van de 2100SRD die overblijft moet nu de Barronschool zelf een onderhoudsplan schrijven. Hiervan gaan ook de maandelijkse kosten van 450SRD voor het internet van af!
Het eerste samenwerkingsproject van de Barronschool en STOOM is de renovatie van de praktijkruimten. Enkele grote werkzaamheden zijn nog niet uitgewerkt. Wil de Barronschool in de middag uren en ’s avonds gebruik maken van de praktijkruimten, dan moet er natuurlijk wel verlichting zijn. De overheid is al geruimetijd bezig met het aanbrengen van de verlichting. Ikzelf heb de ‘oude’ elektratekeningen weer naar voren gehaald. Alleen de indeling van de machines zijn veranderd door de gewijzigde inzichten van de leerkrachten. Ik zal drie installateurs een prijsopgave laten maken. De planning, een nieuwe begroting en het opleveringsrapport heb ik al gemaakt. Nu moet ik samen met de leerkrachten tussen de werkzaamheden van de TU-studenten, de renovatie van de praktijkruimten gaan uitvoeren.
De readers en boeken van de TU-Studenten zijn aangekomen. De eerste opmerking van één van de leerkrachten, die maar één boek uit de hele stapel zag, ‘maar even eerlijk, wat moeten wij hiermee’! Vaak leg ik uit dat in de boeken veel lesstof staat. Het snuffelen nu door de boeken gebeurt nog nauwelijks. Dit komt ook doordat ze nog soms in dozen staan of dat er andere dozen voor staan. Meneer Kromo is er wel goed in en die zegt dan dat hij even gaat dromen! Even later heeft hij wel een toepasbaar idee gevonden, die hij later thuis aan het uitwerken is.
De toegestuurde boeken zijn niet alleen bedoeld als lesstof voor de leerkrachten. We proberen ook studenten van de Anton de Kom Universiteit naar het Stagebureau van de Barronschool te krijgen en particulieren of bedrijven. Veel boeken over hout, metaal. Bouw of management staan er tussen. Een boek van rapporteren gebruik ik nu graag.
Ai, boy! De weken en dagen gaan snel! We zitten hier nu alweer 5 weken!
Donderdag 1 maart ben ik ’s ochtends naar de PAS (Pater Albrink Stichting) gegaan. Deze stichting is in Abadoekondre (10 minuten reiden vanaf Moengo) waar ze een houtwerkplaats hebben voor drop-outs. Ze zijn hier nu bezig show-modellen van bedden, kasten en tafels te maken. Ze zijn nu aan het onderhandelen met het warenhuis Kerstens. Als ze deze kwaliteit en hoeveelheid goed producten kunnen leveren, zou dit erg mooi zijn. Een vervolg opdracht voor ze kan zijn, 100 vakantie woningen te voorzien van kwaliteitsmeubels. Maar ja, van de 15 drop-outs die vorig jaar zijn begonnen aan de meubelmakers opleiding zijn er nu drie goede over.
Ook in Abadoekondre is de ‘model school’ van STOOM. Deze peuter/basisschool is ‘totaal’ gerenoveerd. De school is heel mooi geschilderd en van een bibliotheek voorzien. Jammer alleen dat er geen goede elektra en toilet voorzieningen zijn. Ook de mooi geschilderde dakgoot lekt en functioneert niet. Ik wil niet de inzet van STOOM bekritiseren, maar de uitvoering en oplevering van de school heeft nooit goed plaats gevonden.
Het District Marowijne kreeg vrijdag een nieuwe DC (District Commissaris). De inwoners bestaan uit Inheemsen (de indianen, waren niet aanwezig), Bosland creolen (Aukaners), Javanen en nog enkele Hindoestanen, Brazilianen en bakras.
Met mevrouw Doelkamid en Mien zijn we ’s ochtends naar de huldiging gegaan. Ik vond het echt heel leuk om alles zo te zien. Tijdens de huldiging werd er over het algemeen Sranan (Surinaams) gepraat, maar ook wel Aukaans door de kapiteinen van enkele dorpen (verstaan de andere bevolkingsgroepen niet!). Ook waren er veel politiek getinte (of meer ondergedompelde) speeches. Op het podium zaten voor mij enkele bekende. Een gymleerkracht van de Barronschool (dhr. Badoo, nu een lid van de Nationale Assemblee, soort 2de kamer van Suriname), een bouwkunde leerkracht (dhr. Pinas, die alles aan elkaar praten), dhr. R. Brunswijk en dhr. Alendy vice-voorzitter van de DNA.
In de zaal van ongeveer 400 personen, was ik de enige blanke. ‘s Avonds zagen wij mij als enige bakra op het STVS Journaal bij de installatie van de DC. Ik zat echt midden in de zaal en viel goed op!
Dit weekend zijn we niet naar de stad gegaan (Paramaribo), maar kregen we van iemand van Suralco een rondleiding door de mijn. Echt mooi en interessant om die enorme oppervlakte van een mijn te zien. Veel ‘speeltuinen’ zijn hier geplaatst. Een speeltuin is een gebied waar één bepaalde boomsoort word geplant. Er word gekeken naar de snelheid waarmee het groeit, hoe het bladerdijk zich vormt (hoe dicht het is), hoe de bodemsamenstelling moet zijn en wat je met die planten of bomen niet allemaal kunt doen (olie, eten, papier). In de oude mijnen worden ook proefprojecten opgezet zoals nu een geitenfarm. Onderzoeken vinden plaats naar militair oefenterrein of een vakantie oord met fietspaden en meren.
De bauxietindustrie is 40% van de industrie van Suriname. Op de wereldmarkt voorziet Suriname nu 3% bauxiet. Met de enorme bedragen die hierin spelen, de hoeveelheid aan personeel van Alcoa en de belangen in andere landen, kan de moedermaatschappij van Suralco (Alcoa) zich zo terugtrekken. Het gebied Moengo heeft dan misschien een enorme emotionele waarde voor de company, maar is echt niets meer in het geheel. Dus als iets niet meer rendabel is, vertrekken ze meteen! Veel., heelveel werkzaamheden die ze nu doen is om de gemeenschap nog te ondersteunen. Goed om ook zo’n verhaal eens te horen van de enige Suralconier van Stafdorp die er nu nog is.
02 2007-02-07 tm 2007-02-18
Met het project van de studenten gaat het lekker. Ze zitten krap in de planning. Eergister (woensdag en gister (donderdag) hebben ze een bouwraam uitgezet. Interessant hoe Tu Studenten hun theorie lessen nu in de praktijk voor zicht zien. De fundering, wapeningsstaal, metselstenen, beton draaien. Ze hebben het allemaal gehad, maar nu begrijpen ze het ook echt.
Vanmorgen werden de studenten alweer om half 6 opgehaald om naar de stad te gaan met de taxi. In de stad zouden zij bij een oud bouwkunde docent van de Tu Delft informatie vragen over het project. Ze mochten bij haar architectenbureau gebruik maken van de PC en de software.
Zaterdag en zondag heb ik mij goed kunnen bij lezen. Ferdinand Freeke en Piet Benneheij (student van de Haagse Hogeschool en bouwkunde docent van de Haagse Hogeschool / en zelf architect) hebben veel papierwerk achtergelaten. Al de documenten over de St. Theresiaschoool (peuter en basisschool in Moengo), Cad-tekeningen, projecten + brief wisselingen heb ik kunnen doornemen.
Vandaag (maandag 12 februari) een brief opgesteld voor een ADSL verbinding voor de Barronschool. In Moengo is nog geen ADSL verbinding. Alleen via de telefoon en via de satelliet kan er van het internet gebruik worden gemaakt.
We hadden deze dinsdag weer een gesprek met Billiton over de opgestelde brief die zij van ons hebben ontvangen. In deze brief vroegen we ondersteuning in de vorm van laturiet, veiligheidskleding en een betonmolen. Eigenlijk hebben wij bij elk punt hun medewerking verleend. De aanvraagde leraren vergadering van vorige week donderdag is naar vandaag verschoven. Direct van BHP-Billiton naar school gefietst en hier hebben de studenten hun tekenlokaal project uitgelegd en ik mijn Stagebureau. Het is lastig voor de leerlingen en leerkrachten uit te leggen wat ik ga doen. Dit komt omdat er nog niet iets tastbaars staat (het stagebureau). Het tekenlokaal is al uitgegraven. Het stagebureau nu, staat nog op papier in mijn tas. Maar ja, alle investeringen die ik nu samen met de TU studenten doe, in de leerlingen en leerkrachten, hoop ik later goed te kunnen gebruiken.
Op woensdag avond 6 uur had ik een afspraak met meneer Vervuurt (bouw/materialen winkel in Moengo gehad). Vervuurt zou wat later komen, dus ging ik opzoek naar de oud bouwkunde docent Luitjes. Deze man heeft enkele jaren op de Barronschool gewerkt en daarvoor 2 jaar HBO bouwkunde gestudeerd in Amsterdam. Hij baalt er nog steeds van dat hij zijn opleiding niet heeft afgemaakt. Wel houd hij zijn kennis (wiskunde / natuurkunde / scheikunde constructie) nog scherp door in de middag en avonduren bijles te geven bij hem thuis aan de mulo school leerlingen. Misschien gaat hij verhuizen nar Trinidad. Hier zijn nu 2000 contractors nodig en er word scholing aangeboden.
Na Luitjes bij Vervuurt. Vervuurt woont nu in het oude Beatrix theater. Mooi is het hoe hij het podium heeft omgebouwd tot woning. In de oude toiletgroepen van de dames en heren maakt hij nu 2 aparte Guesthouses. Met Vervuurt en zijn vrouw heb ik goed gepraat over Moengo vroeger en Nu. En dan met name de mogelijkheden tot ondernemen hierin. Het verdwijnen van de Suralco als grote broer voor het hele dorp moet minstens 10 kleine of 6 wat grotere op te zetten ondernemingen tegenover staan.
Vrijdag was ‘de dag’, er zou worden gestort met de jongen. Al een paar dagen waren we al om 7 uur op de school om mensen te ontvangen en aan te sturen. Vandaag ontvingen we de betonmolen samen met de operator. Het storten was echt, echt heel hard werk. Allemaal zaken gingen heel intensief tegelijkertijd (uitdelen veiligheidsmiddelen, ontvangen en storten 4 trucks met laturiet, groepsindeling 30 studenten, aansturen leerkrachten, laatste vlechtwerk kolommen en echt nog veel meer!). Om vier uur ging de betonmolen kapot en waren er nog acht leerlingen overgebleven die ook in de middag wilde werken. Ze hebben een uur met ons gewacht. Toen we ze hadden bedankt en ze waren weggelopen, kregen we om 5 uur weer de betonmolen aan de praat. Maar ja, nu hadden we geen mankracht meer. Ik geloof dat om 6 uur de docenten ook weg gingen. Het was echt al te donker om nog verder te werken op school en hadden al 13 uur hard gewerkt.
Het begint ons een beetje op te breken, om in deze temperatuur en nieuwe werkzaamheden vroeg op te staan. Vandaag (zondag 18 februari) zouden we de 2de stort doen om de funderingsbalk af te maken.
Het werd even spannend of we genoeg mensen zouden krijgen. Maar om 10 uur gingen we toch van start. Echt tot 6 uur weer erg hard gewerkt. (lijkt wel of ik aan het klagen ben! Maar dat is niet zo hoor!). We hebben wat tijdwinst geboekt, doordat een oom van een docent meteen de eerste funderingsrij gemetseld heeft. Een man van een docent heeft alles heel mooi waterpas gekregen. Erg fijn deze eigen inbreng en het meedenken met de bouw.
03 2007-02-18 tm 2007-02-24
Al veel uitgaven zijn er door de studenten gedaan. Cementzakken / bekistinghout / metselstenen. Vanuit Nederland worden ze nu financieel ondersteund door STOOM. Rudi Darson van STOOM belt nu vaak op over de financiën, de hoeveelheid tijd die je kwijt bent om geld te ontvangen en de onzekerheid die je hebt over het daadwerkelijk overmaken op een rekening.
Maandag, dinsdag, woensdag, donderdag, vrijdag, de dagen schieten voorbij. Mijn project voor de internetaansluiting heeft een uitbreiding gekregen. Educons, de beheerder van zowel de computers, het internet als van de lesprogramma’s is bezig met een reorganisatie. Al de hardware van hen en de Japanse Ambassade, zal worden overgedragen aan de scholen. De scholen zouden zo zelf verantwoordelijk zijn en zuiniger op de materialen. Wat alleen denk ik ontbreekt, is de kennis op de school om het te onderhouden. Met het internet en de lesprogramma’s willen ze weer een nieuwe start maken, zo ook voor het PC lokaal van de Barronschool (20PC waarvan 5 niet werken). Voor het internet heb ik dus Educons, Telesur ADSL en Telesur per telefoon. Ik zal voor het laatste kiezen want dat is nu de meest realiseerbare en snelst te maken verbinding voor op school. ($ 40 per kwartaal + ... SRD per uur).
Zo daar zitten we dan! Het is n half 9 ‘s ochtends en daarnet de vlaggen parade gehad. Ik (Jan-Willem Sutorius) en zij (Tu-Delft studenten; Karin Meijer, Carlijn Gunst en Vincent Nowee) bevinden ons nu in een stroom versnelling. Vorige week Dinsdag hebben we 9 uur gevlogen en de reis naar Moengo van 3 uur in één keer gemaakt.
Leuk om hierna weer op het schoolterrein te komen en de verschillende leerkrachten te zien. Voordat je het weet is de school alweer uit (8u-1u) en ben je op Donderdag alweer druk bezig met de drie praktijk docenten het totale project aan het doornemen. Dhr Krommo, Ajeki en Wielzen hadden goede opmerkingen en suggesties voor het ontwerp en straks de uitvoering.
De stroomversnelling waar ik het over had was Vrijdag ochtend weer goed te merken. Om half 6 werden we opgehaald door Moengo Taxi voor een hobbel rit naar de stad Paramaribo. In de stad konden zij hun Visum verlangen en ik ook. Bij BOB (Ministerie van Bureau Onderwijs Binnenland) hebben wij ons aangemeld bij Bert Eerstelling. Mevrouw Doelkamid, de directrice van onze LBGO Barronschool had een brief ter introductie geschreven. Meteen vroeg zij aandacht voor de twee op te leveren praktijklokalen. Twee jaar terug heb ik met de renovatie een start gemaakt. De praktijkruimten hout en metaal zijn gemetseld, van nieuw hout voorzien en gedeeltelijk geschilderd. De school wil het gebouw al opleveren, maar ik wil met mijn bouwkundig oog nog enkele zaken aankaarten (elektra, werkbanken, verlichting, dakgoot).
Wat we precies allemaal op Zondag hebben gedaan, weet ik niet meer zo goed. Wel is mij bij gebleven dat de drie studenten tot ‘s avonds 11 uur de opmerkingen van de praktijkdocenten hebben verwerkt in hun tekening, planning en begroting.
Maandag onze eerste echte schooldag. Om 8 uur de vlaggenparade met het Surinaamse volkslied (eerste stuk in het Nederland en het tweede stuk in het Surinaams). Enorm snel gaan de lestijden voorbij en de bouwkundige besprekingen met de docenten. Ik heb nog steeds niet duidelijk uitgelegd wat mijn rol zal zijn op school en nu met de TU studenten.
Voor Donderdag heb ik een totale leerkrachten vergadering aangevraagd. Ik hoop dat ik dan ook beter mijn draai kan vinden. Niets ernstigs hoor, maar ik ben nu meer aan het ondersteunen dan ik aan mijn eigen opdrachten kom.
Dinsdag geen normale start van de dag op het schoolterrein gehad, maar een extra loop van 20 minuten, bovenop onze 30 minuten wandeling naar school. Dit extra stuk lopen komt doordat we een afspraak hadden met BHP-Billiton. Met enkele directieleden en stafleden hadden we een afspraak gemaakt. Om onze plannen toe te lichten. Het project van de TU studenten, het realiseren van een teken-, project-, expositieruimte kon goed worden uitgelegd. Dit soort projecten uitvoeren op e Barronschool met hulp van de leerlingen, eigen inbreng dmv fondsen, sluit goed aan op het ‘closerplan’ van de (Suralco) BHP-Billiton tegenwoordig. We krijgen ondersteuning van het bedrijf als we een planning opstellen en de benodigde materialen. Hier zal dan per onderdeel worden bekeken in hoeverre het project kan worden ondersteund. Over deze bespreking had ik wel een goed gevoel. Bij mijn project ‘het opzetten van een stagebureau’, gaven zij als opmerking mee dat de Suralco weg gaat. Over drie jaar zijn ze weg en zal het een enorme impact geven voor Moengo. Ik denk dat ze over de impact wel gelijk hebben. Het rare is dat er in Marowijne veel word gebouwd, gerenoveerd, vervoerd en opgezet. Ook zijn er enorm veel leerlingen die graag willen leren of die toch maar weer elke dag naar het schoolterrein komen.
Zo daar ben ik weer bij mijn begin, dat ik ‘daar zit’. Het is nu twee uur verder en tijdens dit schrijven, hebben we een zand/grind exporteur te woord gestaan en enkele leerlingen gesproken over hun lessen.
Dinsdagavond goed aangekomen en meteen in het feest bij de Javanen opgenomen. Woensdag voorgesteld op school en de eerste indrukken verwerkt. De gerenoveerde praktijkruimten zien er erg mooi uit. Donderdag hebben we met de techniekdocenten de plannen doorgenomen. Naarmate het gesprek voorderde werden ze enthousiaster, over het aangedragen ontwerp van de TU studenten. Maandag gaan we aan het hele docententeam de plannen voorleggen. Dan zal ik ook mijn bijdrage kenbaar maken voor de aankomende twee jaar.
Gister te gast geweest in het programma Zware Kost van Den Haag FM. Hier van 18.00 tot 19.00 een interview gehad over het werk in Suriname. Het is te beluister via de link:
http://live-wm.residentie.net/users/stadsomr/windows/mp3/dhfm920/200701241800.mp3
en dan bij de tijden:
07:20 - 09:20
13:30
18:30 - 24:50
40
51:40 - 54:00
55:00 - 56:50
Vrijdag 26 januari 2007
13.00-17.00 uur
Conferentiezaal Ovaal 3.37
Haagse Hogeschool
Johanna Westerdijkplein 75
2521 EN Den Haag
Op weg naar de Barronschool
De wereld veranderen? Iets doen wat er toe doet? Eind januari vertrekt Jan-Willem Sutorius, afgestudeerd aan de Haagse Hogeschool, via STOOM (Stichting Ondersteuning Onderwijs Marowijne) naar Suriname. Samen met hem gaan mee: Karin Meijer, Carlijn Gunst en Vincent Nowee, allen studenten aan de TU Delft. Jan-Willem zal er twee jaar blijven om als manager het Stagebureau van de Barronschool verder te ontwikkelen en scholen te helpen renoveren. Karin, Carlijn, en Vincent zullen er 2,5 maand blijven om een tekenlokaal te bouwen. Zij vertellen hoe ze dit allemaal voor elkaar zullen krijgen.
Visie: STOOM heeft een visie over de Barronschool, een school voor beroepsonderwijs met ruim 450 leerlingen in Moengo, in het binnenland van Suriname. De visie wordt gepresenteerd en deskundigen houden deze tegen het licht. Aansluitend wordt de website van STOOM gelanceerd.
Het geheel wordt muzikaal opgeluisterd door topfluitist, Ronald Snijders.
Wil je meedenken om een stukje van de wereld positief te veranderen? Kom dan op vrijdag 26 januari 2007 naar de miniconferentie op de Haagse Hogeschool in Den Haag.
Misschien wil je ook naar Moengo?
Programma:
13.00-13.25 Inloop
13.25-13.30 Opening (Rudi Darson, STOOM)
13.30-14.00 Vooruitzichten als manager stagebureau
(Jan-Willem Sutorius)
14.00-14.30 Mogelijkheden met de Barronschool
(Ton de Jager, directeur Academie voor
Technology & Environment, Haagse Hogeschool)
14.30-15.00 Renovatieplan Barronschool
(Piet Benneheij, architect en docent Haagse Hogeschool)
15.00-15.30 Ontwerpen en bouwen tekenlokaal
(Carlijn Gunst, Karin Meijer, Vincent Nowee,
studenten bouwkunde TU Delft)
15.30-15.45 Muzikaal Intermezzo (Ronald Snijders)
15.45-16.00 Stimuleren van ontwikkeling: een fonds voor de Barronschool?
(Radj Bhondoe, directeur Seva)
16.00-16.15 Onderwijs in ontwikkelingssamenwerking
(Jan-Martijn Knip, COS)
16.15-16.30 Kennisbank STOOM (Michael Polman, directeur Antenna)
16.30-16.45 Ondersteuning projecten in Suriname
(Piet Luykx, Oxfam Novib)
16.45-17.00 Afsluiting
Georganiseerd door:
STOOM (Stichting Ondersteuning Onderwijs Marowijne)
Postbus 980
2501 CZ Den Haag
www.marowijne.nl
Aanmelden:
STOOM
stoom@marowijne.nl
06 - 10438125
Haagse Hogeschool, Afdeling Bouwkunde, 070 4458720
Bestemd voor ...
studenten en docenten bouwkunde en civiele techniek van de Haagse Hogeschool,
de TU Delft, de Mondriaan Onderwijsgroep en ....
Deze miniconferentie is georganiseerd met medewerking van:
de HaagseHogeschool,
COS Haaglanden & West Holland
en Oxfam Novib.
Ben nu in januari deze blog aan het aanpassen.
Zitten wel veel mogelijkheden op.
Kijken wat er allemaal kan.
